Tienen, Ramiro Clemente, Facebook

Ramiro Clemente

Naar aanleiding van de Tiense gemeenteraad van gisteren twee dingen. Eigenlijk drie.

In de eerste plaats: de gemeenteraad zelf. Een akelig schouwspel van politici, "verse" amateurs en enkele ervaren beroeps. Tieren, kibbelen, elkaar van erge dingen beschuldigen op gebied van omgaan met gemeenschapsgeld en het maken van een beleidsproject en begroting. Bestuursmeerderheid tegen oppositie. Het venijn zat in beide groepen. Dat was gisteren.

Het daarop volgende "debat" vandaag op Facebook. Dezelfde twee groepen en hun niet-politici aanhangers die op de meest a-sociale manier elkaar te lijf gaan. Gebrek aan empathie lijdende zieke geesten – ik herken de namen – die elkaar te lijf gaan en maar één doel hebben: elkaar pijn doen. Bewust elkaar willen kwetsen, vernederen, kleineren.

Tot slot dat ene lichtpunt dat me vandaag verrassend gelukkig maakte: de ontdekking van het werk van de Argentijnse kunstenaar-illustrator Ramiro Clemente. Hij tekent erop los en je kan hem bezig zien op de zogenaamde "reels", korte filmpjes op Facebook en Instagram.

Voor ik het vergeet... Vandaag een interessant artikel gelezen over het lettertype Calibri, ontworpen door de Nederlander Lucas de Groot en waarin ik deze tekst intik. Ooit door de VS-administratie als officieel lettertype gebruikt, wordt het vandaag door de Trump Administration vervangen door het ouderwetse en moeilijker leesbaar Times New Toman. Gekke jongens die Trumpisten.

 

Ze moesten ze "vastzetten"... In de bak met dat gespuis!

Wat Zwarte Piet in Nederland, hoofdpiet Niels, tijdens een tv-interview vertelde, doet er niet toe. Waarom ik erover schrijf heeft uitsluitend te maken met de massa, met de tonnen bagger, die de arme Piet op Facebook over zijn kop kreeg. Tot doodsbedreigingen toe.

Alweer Facebook, inderdaad. Toen ik enkele dagen geleden mijn artikel over het sluipverkeer in mijn straat postte op "Durf te klagenTienen...", gebeurde hetzelfde. Mensen argumenteren niet maar beginnen meteen te jouwen, te schelden, te beledigen... De beheerders van die FB-groep, twee dames, laten het gebeuren en modereren niet.

Gisteren, op de persoonlijke pagina van mijn vriend Kurt Jaenen, ging het over de financiering van de kerken. Ene meneer Corneel August had het over de historische waarde van de kerkgebouwen. Ik vroeg hem hoe je de historische waarde van een kerkgebouw moet bepalen en ik poneerde dat je niet alle kerken moet blijven renoveren – vooral niet de kerken die leegstaan – maar dat je ze beter verkoopt. Corneel August, die ik niet ken en nooit ontmoet heb, jouwde me meteen uit en verweet me een Talibanstrijder te zijn die daar ergens in de Arabische wereld monumenten vernietigde die tot het werelderfgoed behoorden.

Waarmee ik maar wil zeggen dat naast mensen die wel beschaafd gebruik maken van Facebook ook het schorem er zijn weg naar vindt en blijft vinden. Je kan op Facebook geen originele gedachte meer posten of je krijgt het gedaas van  vulgair straatjesvolk over je heen. Wat mankeert die mensen? Aan welk soort ziekte lijden ze?

Ik hoop uit de grond van mijn hart dat men de lieden die Zwarte Piet Neel met de dood bedreigden oppakt en ze een zware straf oplegt. Maar... Ik hoop ook dat er een dag komt dat Facebook voor dat soort verbale rioolspuiterij kan aangeklaagd en beboet worden.

Facebook als internetriool

Onderzoeksgroepen zoals ondermeer MIOS (Universiteit Antwerpen) en vele andere in binnen- en buitenland komen tot dezelfde conslusie: jaarlijks wordt cyberpesten, schelden, haatdragend gedrag, racisme, vernederen, bedreigen enzovoort op de sociale media erger, intensiever, smeriger van toon.

Voornamelijk in Facebookgroepen wordt ophitsend gedrag geregistreerd. Men kiest er, als in een meute opgehitste honden, een slachtoffer uit om hem of haar te belagen.

Onderscheid: niet in doegroepen (hobby, kunst, verzamelen, poëzie) maar in discussiegroepen ontaarden confrontaties van tegengestelde meningen makkelijk in gescheld. Denk aan groepen zoals ”Ge zijt van...als ge...”, ”Durf te vragen...”, ”Durf te klagen”,enz. 

In sommige groepen is het inmiddels een gewoonte geworden om anderen anoniem te belagen. In die groepen kunnen leden anoniem berichten posten en kunnen ze eveneens anoniem reacties op andermans berichten plaatsen. Wie anoniem scheldt gaat vaak verder dan wie het onder eigen naam doet.

Het gevolg laat zich raden. Als de beheerders niet optreden (modereren) wordt het een opeenvolging van reacties die louter als bagger kan worden omschreven.

Hoe op te lossen? Hoe te voorkomen?

1. Strenge moderatie: verwijderen van foute berichten.

2. Verwijderen van leden die het schelden en het gooien met bagger niet kunnen laten.

3. Berichten plaatsen met uitschakelen van de mogelijkheid op berichten te reageren (zoals inmiddels de meeste kranten al doen).

4. Absoluut verbieden (uitschakelen) van de mogelijkheid om anoniem berichten te posten en er anoniem op te reageren.

Voor wie het slachtoffer is van bagger, is er maar één oplossing: verlaat de groep of groepen waar de beheerders niet in staat zijn een beschaafde sociale omgang te verzekeren en te vrijwaren van de invloed van geestelijke marginalen.

De Facebookstudie van Tromholt uit 2016

Een nieuw experiment toont aan dat Facebook een negatieve invloed heeft op ons welzijn.

Het goede nieuws is dat stoppen met Facebooken al heel snel – binnen een week – leidt tot een betere levenskwaliteit. Dat stelt de Deense onderzoeker Morten Tromholt in het blad Cyberpsychology, Behavior and Social Networking.

Onderzoek
Tromholt baseert zijn conclusies op een onderzoek onder 1095 Denen die allemaal op Facebook zaten. Alle proefpersonen vulden een vragenlijst in waarin onder meer hun emoties aan bod kwamen. Zo moesten ze bijvoorbeeld aangeven hoe enthousiast, gelukkig, eenzaam, depressief, verdrietig, boos of bezorgd ze op dat moment op een schaal van 1 tot 5 waren. Ook werd de proefpersonen gevraagd hoe tevreden ze op een schaal van 1 tot 10 op dat moment met hun leven waren. Vervolgens werden de proefpersonen in twee groepen ingedeeld. De ene groep mocht een week lang niet Facebooken. De mensen in de andere groep (de controlegroep) mochten in de week die voor hen lag gewoon blijven Facebooken. Op de laatste dag van het experiment vulden de proefpersonen opnieuw een vragenlijst in die grotendeels identiek was aan de lijst die ze aan het begin van het experiment hadden ingevuld.

Tevredener
Uit het onderzoek blijkt dat de mensen die een week lang niet op Facebook waren geweest na afloop van die week veel tevredener waren met hun leven. Ook ervoeren deze mensen na die week veel meer positieve emoties dan daarvoor.

Zware gebruikers, opgelet!
Een weekje geen Facebook heeft dus een positief effect op het welzijn van mensen. Maar dat effect is niet bij alle mensen even groot, zo blijkt uit het onderzoek. De wijze waarop mensen voorafgaand aan het experiment Facebook gebruikten, blijkt daarbij van doorslaggevend belang te zijn. Zo was het positieve effect van een weekje zonder Facebook het grootst onder mensen die voorafgaand aan het onderzoek heel vaak op Facebook te vinden waren, mensen die Facebook passief gebruiken en mensen die geneigd zijn om anderen op Facebook te benijden.

Gedrag
Het suggereert volgens Tromholt dat je Facebook niet hoeft af te zweren om je welzijn op te krikken. Ook het aanpassen van je gedrag op Facebook kan al een verschil maken. “Als iemand veel op Facebook zit, zou deze Facebook minder moeten gebruiken om zijn welzijn te verbeteren. En als iemand geneigd is om anderen te benijden op Facebook, zou men de secties of specifieke vrienden op Facebook die dat gevoel oproepen, moeten vermijden,” schrijft Tromholt.

Het onderzoek is in lijn met eerdere studies die ook aantonen dat het (tijdelijk) stoppen met Facebooken mensen gelukkiger, minder gestrest en tevredener maakt. Meer weten over de negatieve én positieve effecten die het sociale medium op ons leven heeft? Lees er hier alles over!

Onderzoeken die Facebook aanduiden als ongelukkig makend medium

Belangrijke onderzoeken die aantonen dat Facebook je ongelukkiger kan maken

1. Kross et al. (2013) – University of Michigan

Titel: Facebook Use Predicts Declines in Subjective Well-Being
Bevindingen:

• Hoe meer mensen Facebook gebruikten, hoe slechter ze zich voelden.

• Het verhoogde Facebook-gebruik voorspelde zelfs minder levensvoldoening na verloop van tijd.

• Het effect werd gemeten in dagelijkse dagboekstudies.

➡️ Eén van de meest invloedrijke studies op dit gebied.

---

2. Verduyn et al. (2015) – KU Leuven & University of Michigan

Titel: Passive Facebook Usage Undermines Affective Well-Being
Bevindingen:

• Vooral passief gebruik (scrollen, kijken maar niet posten) maakt mensen ongelukkiger.

• Het verhoogt sociale vergelijking, waardoor men zich slechter voelt over zichzelf.

---

3. Tromholt (2016) – Happiness Research Institute (Denemarken)

Titel: The Facebook Experiment
Bevindingen:

• Deelnemers die één week stopten met Facebook, voelden zich:

  • 55% minder gestrest

  • 39% gelukkiger

  • meer tevreden met hun leven

• Met name zware gebruikers hadden een grote verbetering in welzijn.

---

4. Hunt et al. (2018) – University of Pennsylvania

Titel: No More FOMO: Limiting Social Media Decreases Loneliness and Depression
Bevindingen:

• Studenten die hun sociale media (incl. Facebook) beperkten tot 10 minuten per platform per dag,
  hadden significante dalingen in depressie, angst en eenzaamheid.

---

5. Shakya & Christakis (2017) – Harvard / UC San Diego

Titel: Association of Facebook Use With Compromised Well-Being
Bevindingen:

• Meer Facebook-likes geven en ontvangen hing samen met lager psychologisch welzijn.

• Meer offline sociale contacten had juist het tegenovergestelde effect (gelukkiger).

ChatGPT en Facebook

Ik vroeg ChatGPT een foto te maken van mensen die gelukkig zijn nadat ze Facebook verlieten. Dit was het resultaat. ChatGPT bedacht er volgende titel voor : "Happy people after Facebook exit".

Detoxen & Facebook

Een beetje detoxen, is tijdelijk de sociale media de rug toekeren. Ik heb het al enkele keren gedaan en echt, het doet je goed. Vandaag in de krant werd er opnieuw een artikel aan gewijd. Kwam ter sprake: het onderzoek uit 2020 van Meta zelf. Maar nu heeft iemand van de KU Leuven er een doctoraatsscriptie over geschreven die bevestigt dat Facebook-en-Co een tijd op non-actief zetten veel voordeel heeft voor geestelijk lijf en leden. Het doet me plezier dat de Leuvense studie bevestigt wat ik zelf al meermaals in de praktijk ondervond.

Ik ben niet dood... Echt niet

Kwam ik vandaag een superbekende Tienenaar tegen die me verbaasd aankeek en me uiteindelijk vertelde dat het bericht al maanden de ronde doet dat ik dood-en-begraven ben.

Dat komt omdat ik eind vorig jaar Facebook de rug toekeerde en mijn "Gazet van Tienen" opdoekte. Van toen tot nu zagen noch hoorden de meeste mensen me met als gevolg...

De bekende inwoner van Tienen die ik vandaag ontmoette, is al de tweede die me mijn eigen doodsbericht bezorgde. Neen, ik ben niet dood. Echt niet. Ik maak het goed. Je kunt me momenteel opnieuw op Facebook vinden. Hoe lang? Dat weet ik nog niet. Want...

Het zou kunnen dat ik Facebook nog eens opnieuw de rug toekeer. Aangenamer is het er tijdens mijn afwezigheid niet op geworden. Inmiddels groet ik u hartelijk, Pieter.

Een dilemma

Een dilemma is een vraagstuk waarbij twee antwoorden of oplossingen evenwaardig zijn maar ieder van de twee andere gevolgen heeft die vaak niet aangenaam zijn en waartussen een keuze zich opdringt.

Ja, het gaat opnieuw over Facebook. Sommige info krijg je alleen te pakken via Facebook. Denk aan de Fietserbond. Daarnaast zijn er een aantal kunstenaars die ik al heel lang volg en die wel via Facebook maar niet op een gewone website aanwezig zijn. 

Ik heb deze morgen even mijn FB-account opnieuw geopend. Wait and see...

Adieu Facebook...

 Nog net voor het slapengaan mijn nieuwe Facebook-account verwijderd. Het heeft niet langer dan 24 uur online gestaan. Facebook als baggermachine en verspreiding van fake news kennen we al. Binnen zeer korte tijd wordt het ook een degoutante verspreider van dubieuze toepassingen van art. intelligentie (ai). Lobbygroepen gaan trachten voor zichzelf of in opdracht van derden invloed uit te oefenen via ai-gegenereerde teksten, beelden en video's. Wait and see... Het is 23.11 h. Ik ga in bed nog wat lezen.

Facebook nog steeds een rommeltje

Na bijna een jaar Facebook de rug te hebben toegekeerd, heb ik gisteren opnieuw een account gemaakt. Ik stel vast dat er in de loop van dat jaar weinig veranderd is. 

Facebook is nog steeds een rommelpot, een virtuele pest- en mestput, een riool gevuld met dwaas gedaas. Enzovoort. Ik heb niks gemist en denk dat ik mijn nieuwe account weer heel vlug ga verwijderen. Hoe kunnen miljoenen (miljarden?) mensen verslaafd zijn aan een vehikel dat hen op geen enkele manier tot nut is.

Foto's?

Dit is geen facebook maar een blog met dagboeknotities. In mijn met de hand geschreven notities heb ik nooit foto's gekleefd. Het is een oude gewoonte uit de tijd dat ik op Facebook de "Gazet van Tienen" publiceerde. Daar moesten foto's bij en kreeg je meer lezers en reacties dan op teksten zonder foto's. Ik ga er hier ook mee stoppen. De tekst is belangrijk en alleen de tekst. Wanneer echt noodzakelijk kan er een foto bij maar anders noppes.

De Gazet van Tienen

Met af en toe een onderbreking heb ik tussen 2007 en 2024 een internetkrant volgeschreven. Eerst verscheen deze op de website van mijn uitgeverij Aqua Fortis, later op Facebook. 

De groepspagina op Facebook had zowat 3.000 leden en dat lijkt succesvol. Maar...

Wat ik geleerd heb is dat weinig mensen de tekst van een artikel tot het eind lazen. De reacties die lezers onder veel van de artikels plaatsten, toonden dat ze voorbarig reageerden nadat ze wel de titel maar niet het artikel zelf hadden gelezen.

Parels voor de zwijnen? Ik heb me vaak afgevraagd of het wel zin had ermee door te gaan. Wanneer ik dan aankondigde de digitale krant te zullen opdoeken, waren er wel altijd een aantal trouwe lezers die me schreven dat te betreuren want... voor velen was mijn Gazet van Tienen de enige bron van informatie die ze over eigen stad en streek raadpleegden. En zo bleef ik maar schrijven en schrijven tot eind 2024.

Een dagboek?

Het is soms om er het spreekwoordelijke schijt van te krijgen als je ziet hoe velen op de sociale media om het even wat publiceren en zich niet bekommeren om de waarheid. Vooral als ze reageren op wat anderen schreven en dat doen door overlopende emmers stinkende modder over iemands hoofd te kieperen.

Enkele jaren reeds noteer ik mijn gedachten in een dagboek. Ik hou ervan met een pen te schrijven. Het levert een andere dynamiek op en een andere manier van denken dan wanneer je een tekst op een laptop tikt.

Ik leg later wel uit waarom ik dit digitale dagboek publiceer. Dat het hier in blogvorm verschijnt heeft er mee te maken dat ik me van de sociale media afkeerde. Ik heb geen account meer op Facebook of op andere virtuele baggerpodia.